Elwood WATSON / Darcy MARTINDit is een heel aardig en informatief boek over schoonheidswedstrijden in de VS. Het gaat met name over de bekendste, de Miss America pageant, die al bestaat sinds 1921.
De auteurs schrijven:
"For better or for worse, the pageant reflects commonly held values, beliefs, and attitudes that Americans share about women."(2)
Ik denk vooral 'for worse'. Die schoonheidswedstrijden ontstonden vanuit conservatieve ideeën over hoe vrouwen eruit zouden moeten zien en over hoe ze zich zouden moeten gedragen.
Nog wat citaten om het achterliggende conservatisme te onderstrepen:
"In contrast to the suffragists’ pageants, the Miss America contest did not celebrate women’s history, solidarity, or new opportunities, nor did it encourage feelings of liberation or agency among participants. Instead, it encouraged women to vie for male approval based on physical appearance and to view their looks as their most important assets." [mijn nadruk] (28)
"The relaxed spirit of the decade may have allowed for such an event to take place, but the rhetoric of the pageant and the type of women selected as Miss America testify to the overall conservatism of the event and the widespread desire to reinstate a modest, asexual, domestic woman as the American ideal, an ideal recently complicated by, to name a few, Freud, World War I, and suffrage." [mijn nadruk] (30)
"It told women that, despite their newly won suffrage, growing presence in the workforce, and progress toward personal liberation, the ideal place for them was in the home. Advertisements, books, magazines, newspapers, and movies all carried the message.(...) It involved the creation of a new female image, certainly more modern than before but no less a stereotype and still based on traditional female functions. Corporations and government officials launched a veritable public relations campaign to popularize this new image and lure women back to the home." [mijn nadruk] (31)
Dat conservatisme zie je ook aan sommige van de regels die worden gehanteerd voor de deelnemers. Als je ergens naakt had geposeerd of zo dan had je meteen 'questionable morals'. Onder Lenora Slaughter werd dat nog een tikkeltje erger, zie p. 4-5: elke associatie met seks — zelfs getrouwd zijn — leidde tot uitsluiting. Bovendien mochten heel lang alleen blanke vrouwen deelnemen, het racisme in de VS was ook in deze pageant aanwezig.
Geen wonder dat mensen met enig gevoel voor emancipatie van de vrouw een ontzettende hekel hadden / hebben aan die schoonheidswedstrijden en de waarden en normen die ze uitdroegen / uitdragen. Vooral het onderdeel badpak maakte veel discussie los. Feministes vonden het een 'vleeskeuring' die er alleen maar op gericht was om mannen te behagen. Zelfs de kerken in de VS waren tegen het badpakonderdeel. Uiteraard waren ze alleen dáár tegen: dat onderdeel had te veel de associatie met seks. Het verdere vrouwbeeld dat die wedstrijden naar voren brachten voldeed ongetwijfeld aan de christelijke waarden en normen.
Het weerwoord van — vaak vrouwelijke — voorstanders van schoonheidswedstrijden of van de deelnemers zelf: het is toch gewoon leuk, dus wat is er op tegen? Foute redeneringen. Alsof het gegeven dat een aantal mensen X (hier: schoonheidswedstrijden) leuk vindt een rechtvaardiging vormt voor het bestaan of doen van X. Veel mensen vinden héél foute dingen leuk.
Het is het niveau van veel reaguurders op websites van dagbladen en zo meer. Iemand maakt een principieel bezwaar tegen de inhoud van — laten we zeggen — een erg gewelddadige tv-serie. Veel reaguurders die zo'n tv-serie wel leuk vinden, reageren daarop met opmerkingen als 'je hoeft er toch niet naar te kijken? ', 'dan zet je de tv toch uit?', en dergelijke. Alsof het probleem van gewelddadige tv-series niet meer bestaat als een aantal mensen die tv-series leuk vindt.
Terug naar de Miss America pageant. Een ander soort verdediging ervan ging in de lijn van: al die feministes die tegen schoonheidswedstrijden zijn, zijn gewoon jaloers. Ook al geen indrukwekkend argument. Op de man of vrouw spelen maakt nog niet dat je gelijk hebt met je verdediging van schoonheidswedstrijden. Bovendien ga je er dan al van uit dat het schoonheidsideaal dat die wedstrijden uitdragen voor iedereen geldt en dat feministes daar niet aan voldoen en dus jaloers zijn op de deelnemers. Waarom zouden ze?
Een stuk verderop een citaat over de verkeerde invloed die schoonheidswedstrijden op jongeren hebben. Dat is interessant in het kader van seksualisering.
"Teen girls realize the images are unrealistic, a consequence of using enhanced photography to attract readers. They are aware that fashion publications embellish the lifestyles of wealthy celebrities, but many tend to evaluate themselves, physically and emotionally, according to the mediums."(112)
Ik denk dat die tienermeiden al die bewerkingen wel doorzien en desondanks heel goed weten dat het (deels) wél echt is. Ook zonder al die verfraaiingen voldoen sommige mannen en vrouwen aan het schoonheidsideaal dat overal gepropageerd wordt en zijn ze in die zin mooier dan andere. Ze staan niet voor niets in modetijdschriften en worden niet voor niets verkozen tot deelnemer aan een grote schoonheidswedstrijd als de Miss American Pageant.
Hoe kun je als jongere op tegen al die media, waaronder al die schoonheidswedstrijden die er zijn, die voortdurend een bepaald schoonheidsideaal propageren dat ook nog eens samengaat met de bekende traditionele rolverdeling van mannen en vrouwen?
Waar we dus een enorme hekel aan zouden moeten krijgen is, dat die media, inclusief de schoonheidswedstrijden, maar blijven benadrukken dat uiterlijk het allerbelangrijkste is in het leven en dat jij en ik liefst ook moeten voldoen aan het gepropageerde schoonheidsideaal.