>>>  Laatst gewijzigd: 18 maart 2024   >>>  Naar www.emo-level-4.nl  
Ik

Filosofie en de waan van de dag

Start Filosofie Kennis Normatieve rationaliteit Waarden in de praktijk Mens en samenleving Techniek

Waarden en normen

Begrippen: Emancipatie

Uit het voorgaande blijkt dat mensen door hun socialisatie sterk beïnvloed worden en daardoor sterk gebonden zijn in wat ze kunnen denken en voelen. Men kan hier het idee krijgen dat de kloof tussen verschillende groepen mensen onmogelijk overbrugd kan worden en dat de wereld fataal is opgedeeld in groepen met een verschillende socialisatie-achtergrond die elkaar nooit zullen kunnen begrijpen.

De praktijk van alledag laat echter zien dat zo'n statische situatie niet bestaat en dat mensen zich steeds weer opnieuw weten los te vechten van de waarden en normensystemen waarmee zij opgegroeid zijn. De geschiedenis is even vol van (groepen) mensen die zich vastklampen aan de waarden en normen die ze ooit geleerd hebben als van (groepen) mensen die strijd gevoerd hebben om zich van bepaalde waarden en normen te bevrijden. Socialisatie betekent zeker gebondenheid, maar betekent niet dat die gebondenheid een bepaalde ruimte voor vrijheid uitsluit. Een groep kan zich wel degelijk een betere positie bevechten tegenover machtsstructuren waarbinnen een bepaald waarden en normensysteem wordt opgelegd. En ook een individueel mens kan wel degelijk loskomen van een aantal waarden en normen, rollenpatronen, en dergelijke die hij/zij zich tijdens zijn/haar socialisatie heeft eigen gemaakt, wanneer ze dat zou willen of wanneer dat om andere redenen noodzakelijk is.

Dat soort emancipatieprocessen vergen echter wel bewustwording en bovendien een sterke motivatie. Emancipatie is niet simpel. Je moet vaak eerst de waarden en normen leren kennen die tijdens je socialisatie zijn overgedragen. Die bewustwording ontstaat vaak door de ervaring van en/of de confrontatie met andere mogelijke waarden en normen. Daarnaast krijgt iemand in zijn of haar veranderingsprocessen altijd ook met de omstandigheden te maken, waarin mensen (ouders, vrienden, en zo voort) leven die niet met haar mee veranderen. Met andere woorden: het doorbreken van rolpatronen en het aanleren van nieuwe waarden en normen kan de verschillen en conflicten met anderen vergroten. Emancipatie is moeilijk en nooit risicoloos.