>>>  Laatst gewijzigd: 30 maart 2024   >>>  Naar www.emo-level-4.nl  
Ik

Filosofie en de waan van de dag

Start Filosofie Kennis Normatieve rationaliteit Waarden in de praktijk Mens en samenleving Techniek

Fenomenologie

Het belang van Husserl en de fenomenologie

Dát de fenomenologie een aanzienlijke invloed gehad heeft op de verdere ontwikkeling van psychologie en psychiatrie is een stelling die ik hier zelf niet zal uitwerken en verdedigen.

Ik volsta met te verwijzen naar het boek Phenomenology in psychology and psychiatry van Herbert Spiegelberg (Evanston: Northwestern University Press, 1972), waarin de waarheid van die stelling al op overtuigende wijze is aangetoond.

Wat ik wel wil doen is: de aandacht vestigen op de ambivalente wijze waarop sommige psychologen tegen de methode van de fenomenologie hebben aangekeken. De empirische psychologie wantrouwt vanuit haar positivistisch standpunt de 'essential insights' (de inzichten in het wezenlijke van de waargenomen verschijnselen) waar de fenomenologen aanspraak op maken, en men wijst daar op de gevaren van beweringen die op geen enkele manier naar anderen toe waargemaakt kunnen worden. Hoewel de fenomenologische methode inderdaad zijn beperkingen heeft, is het toch onterecht om fenomenologen te snel het verwijt te maken dat ze maar wat beweren. Op allerlei manieren wordt er wel degelijk naar wegen gezocht om stellingen te rechtvaardigen, bijvoorbeeld via de wijze van 'free variation in imagination' die ik hier niet verder zal uitleggen. Vandaar dat Spiegelberg terecht wijst op het goede dat de fenomenologie heeft betekend voor de ontwikkeling van de psychologie.

Verder kun je de pagina's 284-287 en 320-323 lezen van het boek Personality - Theory, assessment and research van Lawrence A. Pervin (New York, etc.: John Wiley, 1970), waarin de psycholoog Carl Rogers besproken wordt, die sympathiek staat tegenover de methode van de fenomenologie (ingegaan wordt op verschillende aspecten van Rogers' cliëntgerichte psychotherapie).